Het voorjaar is er! Veel paarden en pony's mogen weer lekker genieten op de wei. Dit is natuurlijk heel fijn voor ze, maar heb je ook wel eens aan de eventuele risico’s gedacht? Benieuwd wat deze risico’s zijn en hoe je de overgang naar het weideseizoen zo goed mogelijk kan begeleiden? Lees dan snel verder....
Voorjaarsgras
In het voorjaar zit het gras vaak vol met suikers, fructaan en eiwitten. Wanneer het in de nachten nog koud is (minder dan 5 graden) en overdag de zon schijnt, zorgt dit voor een extra hoog suiker- en fructaangehalte in het gras. Overdag worden namelijk, onder invloed van de zon, suikers en fructaan aangemaakt. In de nacht worden deze normaliter omgezet en weer gebruikt voor de groei van het gras. Wanneer het in de nacht koud is, worden deze echter niet omgezet, waardoor het suiker- en fructaangehalte in het gras flink kan toenemen. Fructaan wordt meer in de stengel opgeslagen en suiker meer in het blad. Hierdoor kan zeer kort gras nog veel fructaan bevatten.
Van winter- naar zomerrantsoen
Veel paarden en pony's staan 's winter op stal en/of in de paddock. Ze eten dan voornamelijk hooi en/of kuilgras, eventueel aangevuld met krachtvoer. Het verteringsstelsel van je paard is hier dan op aangepast. Hooi en/of kuilgras wordt namelijk op een andere manier verteerd dan gras. Het verteringsstelsel van een paard heeft een lange periode nodig om zich aan te passen aan een verandering in zijn of haar rantsoen. Een te plotselinge overgang van stal naar weide geeft daarom bij veel paarden gezondheidsproblemen waarvan sommige zeer ernstig kunnen zijn.
Suikers
Suikers worden afgebroken door enzymen in de dunne darm. Wanneer je paard grote hoeveelheden suikers binnenkrijgt waar het verteringsstelsel niet op is ingesteld, zal niet alles verteerd kunnen worden in de dunne darm. Het komt dan vervolgens in de dikke darm terecht. In de dikke darm worden de suikers afgebroken door de microbiële darmflora. Hierbij vindt gasvorming plaats. Overmatige gasproductie zal zorgen voor koliek bij je paard.
Naast overmatige gasproductie, kan de darm ook worden geblokkeerd door een verstopping of draaiing van de darm. Dit kan ook zorgen voor koliek.
Daarnaast is voorjaarsgras dus heel eiwitrijk en bevat daardoor nog weinig vezels. Hierdoor is de verteerbaarheid hoog, wat kan zorgen voor diarree.
Fructaan
Fructaan wordt door bacteriën in de blinde- en dikke darm omgezet. Hierbij ontstaat melkzuur, dat weer een voedselbron is voor andere bacteriën. Als de darmen van het paard nog niet gewend zijn aan fructaan dan kan een hoge fructaanopname tot verzuring van de darminhoud leiden. Als dit gebeurt, zullen de goede bacteriën van de microbiële flora dood gaan. Dit heeft tot gevolg dat gifstoffen in de bloedbaan terecht komen waardoor hoefbevangenheid kan ontstaan. De verzuring kan ook zorgen voor een verstoring van de stofwisseling met koliek en/of diarree tot gevolg.
Teveel suikers en fructaan
Een plant heeft voor groei ook water, andere voedingsstoffen en warmte nodig. Ontbreekt één van deze factoren, dan worden de suikers en het fructaan opgeslagen in de plant, in plaats van omgezet in plantendelen. Bij zonnig, koud weer stijgt het suiker- en fructaangehalte in het gras. Ook onbemeste weilanden kunnen gevaarlijk hoge suiker- en fructaangehaltes bevatten.
Hoe zorg ik voor een goede overgang?
- Beperk weidegang voor risicopaarden (paarden met regelmatige koliekklachten of mestveranderingen, IR, EMS of die eerder hoefbevangen zijn geweest). Liever zet je deze paarden niet op de weide. Wil je je paard toch op de weide zetten? Doe dit dan bij voorkeur s’ nachts of hooguit een korte periode in de vroege ochtend (tussen 5:00- 10:00 uur). Als de nachten niet te koud zijn is dan het suikergehalte namelijk het laagst. Zijn de nachten nog wel koud? Zet je paard of pony dan pas in de middag op de weide en hou de periode kort.
- Zorg dat je de weidegang geleidelijk opbouwt en het winterrantsoen van hooi/kuilgras geleidelijk afbouwt. Dit kan bijvoorbeeld door het aantal uren op de weide elke drie dagen iets te verhogen. Begin bijvoorbeeld met een kwartiertje, dan een half uur, dan een uur, dan anderhalf enzovoort. Let op: sobere rassen kunnen minder snel lang de wei in. Hoe snel je de beweidingstijd kunt opbouwen kan dus per paard verschillen. Gemiddeld is 5-7 uur weidegang per dag voldoende voor een paard.
- Is rustig opbouwen van de weidegang geen optie? Maak dan gebruik van strookbegrazing. Bij strookbegrazing zet je steeds een klein gedeelte van de weide af, zodat je paard of pony slechts toegang krijgt tot een beperkte hoeveelheid gras.
- Laat je weide niet te kort afgrazen (5 cm). Niet alleen vanwege de suiker- en fructaangehaltes, maar ook vanwege mogelijk zand eten door je paard.
- Als het gras niet groeit, zet je paard of pony dan korter op de weide en voer meer bij.
- Houd de conditie en het gewicht van je paard goed in de gaten, net als (veranderingen in) de mest. Let erop dat het paard niet te dik wordt. Wordt je paard toch te dik? Pas dan je rantsoen en training aan.
Enkele producten om je paard te ondersteunen
Een graasmasker zorgt ervoor dat je paard minder gras kan eten en dus minder suikers en fructaan binnen krijgt. Al onze graasmaskers vind je hier.
We hebben verschillende supplementen die kunnen helpen bij de ondersteuning van de stofwisseling en spijsvertering. Deze zijn hier te vinden.
Equi C-lic kan helpen bij storingen in het maagdarmkanaal zoals koliek, verstoppingen en gasophoping in de darmen.
Equi Parex kan helpen bij een gezonde darmflora.
Elektrolyten zorgen voor een voor een snel herstel van de vochtbalans en kunnen daarom ondersteuning bieden bij diarree.